Zuzanna Szary

Czułe guziczki

Zuzanna Szary nie od dziś w swojej twórczości zainteresowana jest domem, domowymi wnętrzami, atmosferą, przestrzenią i zamieszkiwaniem; dość przypomnieć, że jedna z jej ubiegłorocznych wystaw indywidualnych zatytułowana była Śnię o domach obcych ludzi. Tym razem artystka nie śni jednak o cudzych mieszkaniach, w zamian proponując wizytę we własnym domu; domu, którego wnętrze staje się performatywną przestrzenią sceniczną intymnego, erotycznego i kostiumowego przedstawienia rozpisanego na dwie aktorki.

W nowym, prezentowanym na wystawie Czułe guziczki cyklu, artystka sięga przy tym po rokoko, jedną z głównych, historycznych – obok (neo)gotyku, kampu i rozmaitych redakcji greckiego antyku – queerowych estetyk i stylizacji. Rokokowe: intymność, bel esprit, pastelowa paleta, zmysłowa przyjemność i cielesna rozkosz osadzone w pudrowych różach, kulturowa praktyka uwodzenia, frywolność poza dobrem i złem – wszystkie te cechy bez trudu odnaleźć można w płótnach Zuzanny Szary. Malowane przez nią pocałunki, pośladki, podbrzusza, piersi i wszędobylskie – zdawałoby się – łabędzie szyje inkrustowane są wręcz jawnymi cytatami i kryptocytatmi z francuskiego malarstwa XVIII wieku, zwłaszcza zaś z twórczości François Bouchera. W tych interwizualnych grach i zapożyczeniach, licznych apropriacjach oraz przywodzących na myśl rokokowe wnętrza obrazach-rekwizytach – jak monumentalne, trójdzielne panneau – artystka umieszcza siebie i swoją ukochaną: artystkę i rysowniczkę, Ninę. Ich wspólne krakowskie mieszkanie-pracownia zostaje w malarskiej wizji Zuzanny Szary zmienione tym samym w rodzaj neo-rokokowego, lesbijskiego buduaru.

Rokoko nie jest jedynym uruchomionym przez artystkę na wystawie queerowym kodem. Tytułowe Czułe guziczki są zarazem tytułem modernistycznej książki Gertrudy Stein z 1914 roku. Podzielona na trzy rozdziały – Przedmioty, Jedzenie, Pokoje – książka składa się z wierszy opisujących codzienne sytuacje i rzeczy, będąc jednocześnie zapisem intymnego i zmysłowego doświadczenia domowego życia pisarki z jej ukochaną, Alicją B. Toklas w ich paryskim mieszkaniu. Wystawa Czułe guziczki, jak literacki pierwowzór – za sprawą architektury Galerii BWA w Ostrowcu Świętokrzyskim – również podzielona jest na trzy rozdziały/pokoje. Nie oznacza to jednak, że jest wizualnym ekwiwalentem oryginału. Nie licząc jednego elementu: portretu Basketa, pudla Stein i Toklas, którego mokry nos staje się kolejnym – obok piersi, sutków i łechtaczek – czułym guziczkiem w obrębie wystawy.Sam Basket zaś uczestnikiem i widzem rokokowo-modernistycznej, lesbijsko-queerowej, transhistorycznej maskarady, w której Zuzanna Szary opowiada o miłości

Zuzanna Szary
Urodzona w 1995 roku. Malarka, absolwentka Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie (2022). Swoje prace prezentowała na wystawach zbiorowych, m. in., na 12. Triennale Małych Form Malarskich w Toruniu (2022), w Rondzie Sztuki w Katowicach (2023), Galerii Pola Magnetyczne w Warszawie (2023) i MOCAK-u w Krakowie (2025) oraz indywidualnych w Galerii Szewska 16 w Poznaniu (2023) i Galerii Ufo w Krakowie (2023). Laureatka Grand Prix 11. edycji konkursu Nowy Obraz / Nowe Spojrzenie (2022). Otrzymała również nagrodę w 4. Ogólnopolskim Konkursie Malarskim im. Wojciecha Fangora (2022). Jej prace znajdują się w kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku oraz kolekcjach prywatnych. Mieszka i pracuje w Krakowie.
Wystawa Czułe guziczki w BWA w Ostrowcu Świętokrzyskim jest pierwszym instytucjonalnym pokazem twórczości artystki.

Kurator: Wojciech Szymański

Wirtualny spacer

Realizacja wirtualnego spaceru: Wirtualne spacery Rzeszów